 (2).jpg)
.jpg)
18.03.2022
«Թորամանյանը հայ ճարտարապետության Կոմիտասն է». Արշակ Չոպանյան
Մարտի 18-ը նշանավոր ճարտարապետ, հայ ճարտարապետության հետազոտող Թորոս Թորամանյանի ծննդյան օրն է: 19-րդ դարի երկրորդ կեսին ծնված մեծանուն գիտնականը կյանքի զգալի մասը նվիրաբերել է հայրենի երկրի ճարտարապետական հուշարձանների ուսումնասիրությանը և դրել հայ ճարտարապետության պատմության գիտական մշակման հիմքը: Թորամանյանի աշխատությունների շնորհիվ եվրոպական գիտական աշխարհը ճանաչել է հայ հին ճարտարապետության ոճական ինքնուրույնությունը:
Նրա ջանքերով կորստից փրկվել են Զվարթնոց տաճարի մնացորդները, ճշգրտվել է ճարտարապետության այդ հոյակերտ նմուշի իսկական տեսքը, ապացուցվել եռահարկ կառուցվածքը:
Վերականգնող ճարտարապետների համար Թորամանյանը հսկայածավալ արժեքավոր նյութ է թողել պատմամշակութային կոթողների վերաբերյալ՝ քարի շարվածքի ու շինարարական տեխնոլոգիաների, չափագրական ու ոճական, պատմական ու մշակութային հարցերի մանրամասն նկարագրությամբ։ Նա նաև լուսանկարչությամբ է վավերացրել մշակութային հարստությունը՝ շրջելով գյուղից գյուղ: Այդ առումով նա հայ ճարտարապետությանը մատուցել է այն ծառայությունը, ինչ Կոմիտասը՝ հայ երաժշտությանը: Թորոս Թորամանյանի շնորհիվ սերունդներին փոխանցվել է ավերակ դարձած պատմամշակութային հուշարձանների երբեմնի կենսունակությունը։